In de wereld van Ann Demeulemeester rijmt rock ’n roll op poëzie. Harde kleuren gaan hand in hand met dansende doorkijkmaterialen en op gender staat geen beperking. Die boeiende mix zit ook in haar juwelen die nu voor het eerst in Gent te zien zijn.
Toen Ann Demeulemeester in juli 1996 deelnam aan de Biënnale van Firenze, een initiatief van onder meer curator Germano Celant waarbij mode aan kunst gekoppeld werd, toonde de Belgische modeontwerpster geen kleren. Integendeel. Vooraf had ze een 80-tal brieven uitgestuurd naar artiesten en mensen die ze bewonderde en vroeg hen haar een ring te bezorgen. De reactie was ongelooflijk. Demeulemeester toen: ‘Iedereen heeft geantwoord, zonder uitzondering, en we hadden nooit verwacht dat onze brief zoveel emoties zou losmaken’. De toegestuurde ringen of de bijhorende brieven en woorden (van onder meer Nick Cave en Kim Gordon van Sonic Youth) werden samen getoond aan de binnenkant van een muur die in ringvorm opgetrokken was. Hier werd emotie in vorm gegoten. Nooit zomaar een vorm, maar wel die van een cirkel. Eindeloos. Hoopvol. En vooral sterk.
Het is een zelfde gevoel dat opduikt bij het zien van de allereerste expo van de juwelen van Ann Demeulemeester, nog tot 8 januari te zien in Gent. De cirkel is overal, in de vorm van ringen, gemaakt van kettingen, opgevuld met diamantjes, of voorzien van veertjes. Met die ene veer begon het al die jaren terug, toen Ann Demeulemeester voor het eerst kennis maakte met Patrick Robyn, toen fotograaf, sindsdien metgezel slash zielsgenoot. Robyn droeg een veertje van een duif in zijn jaszakje en Ann was gecharmeerd door die geste. Meer zelfs: ze zou het pluimpje nadien geregeld laten terugkeren in de kledinglijn, als accessoire rond de nek, als verduidelijking van de poëtische taal waarmee Demeulemeester altijd al speelde. Niet dat er van juwelen van bij het begin sprake was. Een echte juwelenlijn kwam er zo’n tien jaar geleden pas aan, maar tot vandaag is die collectie totaal ondergeschikt gebleven aan de kledinglijn. Meer zelfs: de juwelen van Ann Demeulemeester zijn verborgen pareltjes, die zelfs mode-insiders niet altijd kennen. Soms werden ze te koop aangeboden bij de collectie, soms waren ze afwezig en dus geen prioriteit.
De poëzie die vervat ligt in haar vaak androgyne modesilhouetten sluit nauw aan bij de juwelen die ze ontwierp. Voor een duidelijk begrip: de verleden tijd slaat op het feit dat Demeulemeester sinds een paar jaar de modewereld (en haar eigen collectie) vaarwel zei. Maar de kleren en de accessoires leven verder. En dus ook haar oorbellen, haar ringen, haar colliers. Die vertellen nog steeds het verhaal van haar wereld. Of het nu gaat om een witte of bloedrode pluim, een gitzwarte kraaienpoot of een glazen cilinder gevuld met diamanten: altijd is er die essentiële voeling met het materiaal dat ze liefst ruw en rauw laat – iets wat ze ook met haar kleren deed. Ze gebruikte graag oude technieken en bijzondere legeringen om bijvoorbeeld zilver te bewerken. Ze liet smeden en graveren, bruneren en vlechten en speelde altijd volledig de ruwheid van het materiaal uit. Wie de juwelen vandaag ziet, zal nooit meteen de echte waarde ontdekken, zeker niet in het geval van de diamanten, die speels kunnen bewegen, maar daar is het Demeulemeester net altijd om te doen geweest. Dit zijn intieme juwelen, als een cadeautje voor jezelf. Nooit om te etaleren. Wel om, heel bewust, mee samen te leven.
Dat de juwelen te zien zijn in Casa Argentaurum is geen toeval. De galerie startte 25 jaar geleden met het tonen van juwelen van onder meer Andrea Branzi, de vermaarde Italiaanse architect en ontwerper. Diezelfde Branzi maakte in opdracht van Casa Argentaurum in 1998 een collectie juwelen die veel gemeen hebben met het werk van Demeulemeester. Toch zeker met de manier waarop ambacht en nieuwe technologie met elkaar gecombineerd werden. En de wijze waarop de puurheid van zilver, van goud, van diamant, of die ene veer altijd weer centraal zijn blijven staan.
Nog tot 8 januari in Galerie Casa Argentaurum, Brabantdam 68, in Gent, enkel op vrijdag en zaterdag van 14 tot 18 uur en op afspraak.
