De stoelendans in de mode

Niemand die het voorlopig kan bevestigen, maar zowat iedere mode-insider meent te weten dat Raf Simons straks de nieuwe artistiek directeur van Calvin Klein wordt. Een zoveelste episode in de stoelendans die de mode de voorbije vijftien jaar tekent. Verhaal in vijf statements.

Campagnebeeld van Raf Simons voor de docu Dior et Moi

Statement 1

Eerst zijn er de roddels, daarna pas de bevestiging (of niet)

Toen afgelopen week bekend gemaakt werd dat Francisco Costa en Italo Zucchelli aftraden als artistiek directeur bij respectievelijk de dames- en de herenlijn van Calvin Klein Collection, droomde zowat iedereen in de branche al luidop over de gedoodverfde opvolger Raf Simons. Maar niks is bevestigd: De Belg die wereldberoemd werd als creatief directeur van Dior en daar eind oktober van vorig jaar ontslag nam, mag voorlopig niks met een ander modelabel behalve het zijne doen (zo staat het in zijn non-disclosure agreement). Daar zou later dit jaar verandering in komen. Het is dus vooruit lopen op de feiten. Een zelfde verhaal betreft Hedi Slimane, die een paar weken geleden door Anthony Vaccarello vervangen werd bij het huis Saint Laurent. Het modehuis uit de Kering-groep (eigendom van François Pinault) had blijkbaar genoeg van het eigenzinnige gedrag van Slimane, die onder meer de naam van het huis veranderde (de Yves werd weggelaten) maar ook de designstudio van Parijs naar Los Angeles verhuisde – waardoor nieuwe ontwerpen versturen naar het HQ in Parijs per pakketje zo’n 500 euro kostte, iets wat zelfs in couturekringen veel geld is. Nu wordt er volop geroddeld dat hij naar… Chanel zou gaan. Zelfs Azzedine Alaïa heeft hier recent al iets over gezegd. Aan Suzy Menkes van vogue.com nog wel. Zou er iets zitten aan te komen?

Bouchra Jarrar

Statement 2

De enige weg naar bekendheid (en centen) loopt via het luxehuis

Heeft u al van Bouchra Jarrar gehoord? Veel kans dat dat niet zo is. Bouchra Jarrar studeerde mode in Parijs en werkte eerder voor modehuizen als Balenciaga en Lacroix.  Sinds 2010 runt ze haar eigen modelabel en in 2012 werd ze zelfs tot chevalier de l’ordre des arts et des lettres gekroond.  In Frankrijk is ze bekend, maar daarbuiten nauwelijks. Daar kan verandering in komen, nu ze recent aangesteld is als creatief directeur van het huis Lanvin. Daar gaapte een leegte, na het ontslag van Alber Elbaz een paar maand terug. Jarrar kan een mooi voorbeeld zijn van hoe relatief onbekende namen dankzij hun doortocht bij luxehuizen plots wereldberoemd (kunnen) worden. Andere voorbeelden zijn er genoeg. Misschien kent u Bertrand Guyon? Die is momenteel aan de slag bij Schiaparelli. En Alessandro Michele? Die doet het met Gucci. Beide worden in de modepers bejubeld om wat ze de voorbije maanden bij hun respectieve luxehuis deden en dat legt hen geen windeieren. Niet alleen worden creative directors zeer goed betaald voor hun opdracht (Demna Gvasalia zou 100.000 euro per maand krijgen bij Balenciaga, Galliano kreeg meer dan 350.000 euro per maand toen hij voor Dior werkte), vaak is het dé manier om het eigen modelabel boven water te houden. Waardoor de vraag rijst: hebben jonge designers nog een kans om met de eigen modelijn te overleven als ze niet ingaan op de vraag van zo’n luxehuis?  

Anthony Vaccarello copyright Karim Sadli

Statement 3

Belgen zijn gegeerde pionnen in de stoelendans

Namen genoeg. De bekendste is Raf Simons. Gestart met een eigen herenmodelabel, daarna opgepikt door Jil Sander, nog later door Dior. Nauwelijks twee weken geleden haalde een andere Belg de krantenkoppen: Anthony Vaccarello. Hij volgt Hedi Slimane op bij Saint Laurent. De Belg Vaccarello studeerde mode aan La Cambre, startte met een eigen lijn (die splitten!) en werd opgepikt door Donatella Versace om bij Versus (het zusje van Versace) in Milaan te komen werken. Afgelopen maart debuteerde Demna Gvasalia als creatief directeur voor Balenciaga. Hij is een Duitser met Georgische roots, maar liep school op de modeafdeling van de Antwerpse academie waardoor hij in modeland ook wel eens een telg van de Belgische school genoemd wordt. Cédric Charlier was een tijdlang creatief directeur bij Cacharel maar focuste nadien op de eigen lijn (die hij inmiddels sloot). Andere  Belg:  Nadège Vanhee-Cybulski. Zij volgde drie seizoenen geleden Christophe Lemaire op bij Hermès voor de dameslijn. Lemaire verliet het luxehuis om te focussen op zijn eigen lijn. En het mag gezegd dat Nadège in de voetsporen treedt van een andere illustere Belg bij Hermès: Martin Margiela.

De fameuze Tabi boots van Margiela, die jarenlang de dameslijn van Hermès tekende

Statement 4

De stoelendans gaat steeds sneller

Er zijn designers die al jaren in hun stoel zitten en niet van plan zijn eruit te komen. Een goed voorbeeld is Karl Lagerfeld, die sinds 1983 de collecties van Chanel tekent en niet meteen van plan lijkt te zijn om die post op te geven. Ook bij Givenchy is het redelijk windstil: daar vierde Riccardo Tisci onlangs zijn tien jaar bij het huis – met een show in New York. Voorbeelden van het tegendeel zijn er helaas voldoende. Ontwerpers komen en gaan, alsof ze inwisselbaar zijn en niet meer betekenen dan een pionnetje in het schaakspel van een raad van bestuur die alleen naar cijfers kijkt. Vooral in concerns als LVMH (Louis Vuitton Moet Hennesey) en de Kering groep wordt er vaak gevist in de vijver van de ontwerpers verbonden aan de diverse huizen in de groep. Dat gebeurde midden jaren 1990 al bij Alexander McQueen en John Galliano. Die laatste wisselde Givenchy in voor Dior en kon (veel later) aan de slag bij Maison Martin Margiela. Vaak krijgen designers weinig tijd om zich te bewijzen en moeten ze na twee seizoenen al opstappen. Soms komen de berichten zo snel dat je zelfs als modejournalist niet kan volgen en er even de archieven (virtueel of niet) voor moet raadplegen.

Hedi Slimane

Statement 5

En de uiteindelijke winnaar is… het luxeconcern?

Dat vele jonge designers bij luxehuizen ingelijfd worden, stemt ook tot nadenken  wat betreft hun onafhankelijkheid. Die wordt namelijk vaak ondermijnd, zo niet uitgehold. Wanneer designers een contract tekenen als creatief directeur bij zo’n huis, laten ze vaak toe dat het huis in kwestie ook een percentage neemt in hun eigen modelabel. In het slechtste geval geven ze zelfs hun eigen modelabel een tijdje (of definitief) op. Zo is Vaccarello van plan zich volledig toe te leggen op Saint Laurent en zet hij zijn eigen modelabel even on hold. Ook Lemaire deed dat toen hij bij Hermès tekende, en net hetzelfde heeft Bouchra Jarrar gedaan toen ze haar handtekening zette onder haar contract bij Lanvin. Raf Simons gaf aan dat hij na Dior vooral opnieuw zou focussen op de eigen modelijn. Heel wat anderen hebben uiteraard die (financiële) luxe niet (zeker niet in het begin) en laten luxehuizen toe in hun bedrijf, wat hen uiteraard zeer afhankelijk maakt van de nieuwe werkgever.

Een lijst van wat er nu zit aan te komen:

-Gaat Raf Simons écht naar Calvin Klein?

-Hoe moet het verder met Alber Elbaz?

-Vervangt Hedi Slimane straks Karl Lagerfeld bij Chanel?

-Wie haalt Olivier Theyskens weer boven water?

-Kan iemand ooit Armani vervangen? (als hij dat zelf niet wil)