Steeds vaker is de grens tussen haute couture en prêt-à-porter onduidelijk. Een overdosis lovertjes en prachtige borduursels kunnen ook buiten het duurste segment van de modesector opduiken. De expo Haute-à-porter levert de bewijzen.
The entrance hall of the museum offers space to some exquisite fashion, featuring Galliano for Dior (left) and Mugler haute couture (right). Copyright Filip Claessens
‘Ik krijg wel vaker voorstellen om een expo te organiseren’, zegt Kenneth Ramaekers, directeur van het modemuseum van Hasselt. ‘Maar dit voorstel kon ik gewoon niet weigeren.’ Drie jaar geleden is het intussen dat hij aangesproken werd door Filep Motwary, fotograaf, stylist, ontwerper en vooral een gepassioneerd denker over hoe mode evolueert. Motwary speelde al een tijdje met de premisse: dat haute couture en prêt-à-porter steeds vaker elkaars grenzen doorbreken. Dat je dure stoffen, lovertjes en borduursels even goed aantreft in de ready-to-wear (die je in winkels vindt en dus meteen naar huis neemt), terwijl dat vroeger het voorrecht was van de haute couture (waar alles op maat gemaakt wordt en waarop je weken tot zelfs maanden moet wachten precies omwille van al dit handwerk). Toen Ramaekers het licht op groen zette, ging Motwary meteen van start met lijstjes. Daarop stonden voorbeelden die het bewijs moesten leveren van zijn punt: dat de dingen die we al jaren vereenzelvigen met haute couture (zoals drapages, lovertjes, borduursels en imposante vormen die enkel met de hand gemaakt kunnen worden) steeds vaker aan te treffen zijn in het iets goedkopere segment van de prêt-à-porter.
Filep Motwary, curator of the exhibition. Copyright Filip Claessens
Het resultaat van Motwary’s zoektocht is ronduit verbluffend. Nog nooit waren in het modemuseum van Hasselt zoveel topstukken uit de weliswaar recente modegeschiedenis te zien. Motwary, die als curator zes maand lang in Hasselt verbleef, zet in de entreehall meteen enkele topstukken op een heuse piedestal: haute couture van Mugler naast haute couture van John Galliano uit zijn Dior-periode. Hij hangt er een foto van Luigi & Iango naast, waarop een haute couture ontwerp van John Galliano voor Maison Martin Margiela te zien is, geflankeerd door een prachtig schilderij ‘Victoria’ door Iris Van Dongen. Daartegenover: een opgezette pauw en zelfs een heuse eland (op het hoogste podium nog wel). Als een soort kwinkslag, een brok humor? Niet echt. ‘De expo is doorspekt met de mooiste exemplaren uit de taxidermie’, zegt Motwary. ‘Een olifant, een tijger, een duo lama’s, een krokodil, een struisvogel. Ik wou hen erbij om aan te tonen dat dieren zich niet hoeven te kleden om indrukwekkend te ogen. Dat zijn ze zo al. Terwijl mensen altijd kleding nodig hebben. En dat dus een teken wordt van wie ze zijn of willen zijn.’
Het gros van de mode in de expo komt niet uit haute couturecollecties, maar wel uit prêt-à-porter lijnen, maar je ziet niet altijd het verschil. Vaak gaat het om ontwerpen die eruitzien als dure haute couture. Een Gucci-ontwerp van Alessandro Michele dat volledig bezaaid is met lovertjes, een Prada-jurk doorspekt met opgezette borduursels, een Alexander McQueen topstuk vol witte veren, een indrukwekkende vormentaal getekend Rick Owens of Jil Sander… je denkt: dure haute couture omwille van de karakteristieke eigenschappen, maar je hebt het lekker fout. Het gaat om gewone prêt-à-porter. Die weliswaar als spektakelstuk te zien was op een defilé, maar wel ooit te koop was in de winkel.
'I hope you understand what is going on in my head', said curator Filep Motwary during the press opening. Copyright Filip Claessens
‘Ik hoop dat je het ziet zoals ik het in mijn hoofd heb’, zei Motwary tijdens de rondleiding voor de pers. Hij deed wel een poging om enige orde te scheppen in wat sommigen ervaarden als chaos (omdat het niet altijd duidelijk is wat wat is). Zo is de expo opgedeeld in diverse hoofdstukken rond thema’s als crinoline, volume, drapage, klassiekers, decoratie… Ook in het begeleidende boek (uitgegeven door Lannoo) worden deze thema’s grondig becommentarieerd. Ze kunnen een leidraad bieden voor een bezoek aan deze expo maar dat is niet eens een must. Gewoon rondlopen en alle zintuigen gebruiken – Motwary zorgde immers ook voor een uitstekende soundtrack bij de expo.
Copyright Filip Claessens
Kenners zullen bepaalde showpieces ontdekken. Vergane glorie van couturiers als Mugler en Christian Lacroix. Zo staat er bijvoorbeeld een creatie van laatstgenoemde (waarmee ook uitgepakt wordt op de affiche): een top en een rok die volledig geborduurd lijkt. Motwary onthult het ware verhaal: ‘Lacroix had het op dat moment (in 2002, red) financieel niet makkelijk. Op een verre reis had hij ooit stoffen vol borduursels gekocht en hij heeft die doodgewoon geïntegreerd in deze rok. Dit is een couturestuk, maar hij speelt wel een beetje vals.’
The picture of the exhibition's invite, featuring the haute couture outfit by Christian Lacroix.
De gewone leek zal zich vergapen aan wat in Hasselt te zien is. Met een enorme kennis van zaken heeft Motwary (die onder meer voor Vogue werkt en zelf The Kinsky lanceerde, red) ijkstukken uit de modegeschiedenis bijeengebracht. Hij geeft toe dat dit niet altijd makkelijk was. Ontlenen was soms een ware nachtmerrie, ook al omdat het Hasseltse modemuseum niet meteen op de wereldkaart stond bij grootse mode-instellingen . Met een expo als Haute-à-porter kan het zijn dat dit voorgoed veranderd is.
Haute-à-porter, nog tot 11 september in het Modemuseum van Hasselt, www.modemuseumhasselt.be
The exhibition comes with an amazing book (published by Lannoo)
